Özel Sağlık Kuruluşlarında Görev Yapan Hekim ve Diğer Sağlık Mensuplarının Sağlık Mesleğinin İcrası Kapsamında Yapıkları Tıbbi Hatalar Nedeniyle Adli Soruşturma Yapılmasının Mesleki Sorumluluk Kurulunun İznine Tabi olduğuna Dair Yapılan Yasal Düzenleme
27.05.2022 tarih ve 31848 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7406 sayılı “Türk Ceza Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un 14. ve 15. maddeleriyle yapılan düzenlemeyle özel sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan hekim ve diş hekimleri ile diğer sağlık mensuplarının yaptıkları tıbbi hatalar nedeniyle haklarında adli (cezai) soruşturma açılması, Mesleki Sorumluluk Kurulunun iznine tabi hale getirilmiştir.
7406 sayılı Kanun’un 14. ve 15. maddeleri şöyledir:
MADDE 14– 3359 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
EK MADDE 18– Yükseköğretim Kanununun 53 üncü maddesinde yer alan soruşturma usulüne tabi olanlar hariç olmak üzere, kamu veya özel sağlık kurum ve kuruluşları ve vakıf üniversitelerinde görev yapan hekim ve diş hekimleri ile diğer sağlık meslek mensuplarının sağlık mesleğinin icrası kapsamında yaptıkları muayene, teşhis ve tedaviye ilişkin tıbbi işlem ve uygulamalar nedeniyle yapılan soruşturmalar hakkında 2/12/1999 tarihli ve 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümleri uygulanır. Soruşturma izni, Sağlık Bakanlığı bünyesinde kurulan Mesleki Sorumluluk Kurulu tarafından verilir. Mesleki Sorumluluk Kurulu, özel sağlık kurum ve kuruluşları ve vakıf üniversitelerinde görev yapan hekim ve diş hekimleri ile diğer sağlık meslek mensupları bakımından il sağlık müdürlüklerinde görevli başkan veya yardımcılarını da ön inceleme yapmak üzere görevlendirebilir. Soruşturma izni verilmesine ilişkin 4483 sayılı Kanunun 7 nci maddesindeki süreler, iki kat olarak uygulanır. Mesleki Sorumluluk Kurulunun kararlarına karşı Ankara Bölge İdare Mahkemesine itiraz edilebilir.
Kamu kurum ve kuruluşları ve Devlet üniversitelerinde görev yapan hekim ve diş hekimleri ile diğer sağlık meslek mensuplarının sağlık mesleğinin icrası kapsamında yaptıkları muayene, teşhis ve tedaviye ilişkin tıbbi işlem ve uygulamalar nedeniyle idare tarafından ödenen tazminattan dolayı ilgilisine rücu edilip edilmeyeceğine ve rücu miktarına, ilgilinin görevinin gereklerine aykırı hareket etmek suretiyle görevini kötüye kullanıp kullanmadığı ve kusur durumu gözetilerek Mesleki Sorumluluk Kurulu tarafından bir yıl içinde karar verilir.
Mesleki Sorumluluk Kurulu, Sağlık Bakanı tarafından belirlenen;
- Bakan yardımcısı,
- Sağlık Hizmetleri, Kamu Hastaneleri, Hukuk Hizmetleri, Yönetim Hizmetleri genel müdürleri veya yardımcıları,
- Profesör veya doçent unvanlı biri dâhilî, diğeri cerrahi branştan iki hekim,
olmak üzere yedi üyeden oluşur. Mesleki Sorumluluk Kurulunun başkanı Bakan yardımcısıdır. (c) bendi uyarınca belirlenen üyelerin görev süresi iki yıldır.
Mesleki Sorumluluk Kurulu, üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanır ve üye tam sayısının salt çoğunluğuyla karar alır. Oylamalarda çekimser oy kullanılamaz.
Sağlık Bakanı gelen işin niteliği ve sayısına göre, başka bir Bakan yardımcısının başkanlığında üçüncü fıkrada gösterilenlerden, yeni kurullar oluşturabilir.
Mesleki Sorumluluk Kurulu üyeleri, ikinci fıkra kapsamında verdikleri kararlar sebebiyle görevinin gereklerine aykırı hareket ettiklerinin kesinleşmiş bir ceza mahkemesi kararıyla tespit edilmesi dışında mali ve idari yönden sorumlu tutulamaz.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar, Sağlık Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulan yönetmelikle belirlenir.”
MADDE 15– 3359 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
GEÇİCİ MADDE 13– Ek 18 inci maddenin birinci fıkrası hükümleri, 4483 sayılı Kanun hükümleri uyarınca haklarında kesinleşmiş bir soruşturma izni verilenler bakımından uygulanmaz ve soruşturma veya kovuşturmalara devam olunur.
Kamu kurum ve kuruluşları ve Devlet üniversitelerinde görev yapan hekim ve diş hekimleri ile diğer sağlık meslek mensuplarının sağlık mesleğinin icrası kapsamında yapmış oldukları muayene, teşhis ve tedaviye ilişkin tıbbi işlem ve uygulamalar nedeniyle idare tarafından ödenen tazminattan dolayı açılan rücu davalarından, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla yargılaması devam edenler bakımından ek 18 inci maddenin ikinci fıkrası uyarınca karar verilmek üzere Mesleki Sorumluluk Kuruluna başvurması için davacıya iki aylık süre verilir. Başvuru yapılmaması hâlinde dava usulden reddedilir. Bu durumda yargılama gideri taraflar üzerinde bırakılır ve davacı aleyhine vekâlet ücretine hükmedilmez.”
Yasal düzenlemenin gerekçesinde de belirtildiği üzere, yapılan değişiklikle özel sağlık kurum ve kuruluşları ve vakıf üniversitelerinde görev yapan hekim ve diş hekimleri ile diğer sağlık meslek mensuplarının sağlık mesleğinin icrası kapsamında yaptıkları muayene, teşhis ve tedaviye ilişkin tıbbi işlem ve uygulamalar sebebiyle yapılacak adli soruşturmalar bakımından izin usulü getirilmekte ve izin verme yetkisi Sağlık Bakanlığı bünyesinde kurulan Mesleki Sorumluluk Kuruluna verilmektedir.
Buna göre, 7406 sayılı Kanun’un 14. maddesiyle 3359 sayılı Kanun’a eklenen 18. maddeyle, Yükseköğretim Kanunu’nun 53. maddesinde yer alan soruşturma usulüne tabi olanlar hariç olmak üzere, kamu veya özel sağlık kurum ve kuruluşları ve vakıf üniversitelerinde görev yapan hekim ve diş hekimleri ile diğer sağlık meslek mensuplarının sağlık mesleğinin icrası kapsamında yaptıkları muayene, teşhis ve tedaviye ilişkin tıbbi işlem ve uygulamalar nedeniyle yapılan soruşturmalar hakkında 2/12/1999 tarihli ve 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümlerinin uygulanacağı ve soruşturma izninin Sağlık Bakanlığı bünyesinde kurulan Mesleki Sorumluluk Kurulu tarafından verileceği hüküm altına alınmıştır. Maddede Mesleki Sorumluluk Kurulu kararlarına karşı Ankara Bölge İdare Mahkemesine itiraz edilebileceği de kurala bağlanmıştır.
Aynı Kanun’un 15. maddesiyle 3359 sayılı Kanun’a eklenen geçici 13. maddeyle de 14. madde ile getirilen izin alma prosedürünün yürürlüğüne ilişkin hükümlere yer verilmiştir. Buna göre, Kanun’un 14. maddesiyle getirilen izin alma kurumunun haklarında kesinleşmiş bir soruşturma izni verilenler bakımından uygulanmayacağı, soruşturma ve kovuşturmalara devam olunacağı ifade edilmiştir. Bu hükmün mefhum-u muhalifinden haklarında Mesleki Soruşturma Kurulu tarafından herhangi bir izin verilmeden cezai soruşturma açılan veya kovuşturma yapılanlar (kamu davası açılan) açısından ise soruşturma veya kovuşturmaya devam olunamayacağı, bu durumda olanlar için soruşturma veya kovuşturmanın durdurularak Mesleki Sorumluluk Kurulundan izin alınması gerekeceği açıktır. Nitekim, maddenin gerekçesinde de “Bununla birlikte, ek 18 inci maddenin birinci fıkrası kapsamında olup da haklarında 4483 sayılı Kanun hükümleri uyarınca kesinleşmiş bir karar bulunmayanlar, başka bir ifadeyle soruşturma iznine ilişkin süreci henüz tamamlanmayanlar bakımından soruşturma veya kovuşturmaya devam edilebilmesi için Mesleki Sorumluluk Kurulundan izin istenilmesi gerekmektedir.” denilmek suretiyle bu hususa vurgu yapılmıştır.
Sonuç olarak;
- Yapılan yasal değişiklikle özel sağlık kuruluşlarında görev yapan hekim, diş hekimi ve diğer sağlık mensuplarının sağlık mesleğinin icrası kapsamında yaptıkları muayene, teşhis ve tedaviye ilişkin tıbbi işlem ve uygulamalar nedeniyle haklarında adli soruşturma açılabilmesi için Sağlık Meslek Kurulu tarafından izin alınması,
- Haklarında adli soruşturma veya kovuşturma bulunanlar için de soruşturma veya kovuşturmanın durdurularak öncelikle Mesleki Sorumluluk Kurulundan izin alınması gerekmektedir.
