Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (“BDDK”) 24 Haziran 2022 tarihinde yayımladığı 10250 sayılı kararla şirketlere, Türk Lirası kredi kullanımı için döviz varlığı sınırı getirmiştir.
BDDK’nın bu kararıyla birlikte kredi başvurusu yaptığı tarih itibariyle yabancı para nakdi varlıklarının Türk lirası karşılığı 15 milyon TL’nin üzerinde olan bağımsız denetime tabi şirketlerden, yabancı para nakdi varlıkları en güncel finansal tablolara göre aktif toplamdan veya son 1 yılın net satış hasılatından büyük olanının %10’unu aşan şirketler, TL cinsinden yeni bir nakdi ticari kredi kullanamayacaklardır.
Bu Sınırlama Kapsamındaki Şirketler
- Bu sınırlamaya tabi olmak için öncelikle şirket bağımsız denetime tabi olmalıdır.
- Bu şirketlerin Türk Lirası kredi başvurusu yaptıkları tarihte yabancı para nakdi varlıkları belirlenen sınırı yani 15 milyon TL’ye karşılık gelen miktarı aşmış olmalıdır.
- Şirketlerin yabancı para nakdi varlıklarının TL karşılığı, şirketin en güncel finansal tablolarına göre aktif toplamının veya son 1 yılın net satış hasılatının %10’unu aşmalıdır. Bunlardan büyük olanı esas alınır.
Bu şartların üçünün de birlikte sağlanması gerekmektedir, şartlardan birinin sağlanmaması halinde şirket kısıtlamaya tabi değildir. Yukarıdaki üç şartı da sağlayan şirketlerin TL cinsinden nakdi ticari kredi kullanması mümkün değildir.
Karar Kapsamına Dahil Olan Ve Olmayan Yabancı Para Nakdi Varlıklar
İlgili karara ilişkin BDDK tarafından yapılan basın açıklamasına göre yabancı para varlıklara altın, efektif döviz ve bankalardaki yabancı para mevduatı YP varlıklara dahildir. Şirketlerin yurt içi yerleşiklerce YP cinsinden ihraç edilmiş menkul kıymetler ve Eurobond gibi borçlanma araçlarından oluşan diğer parasal varlıkları Kararda belirtilen YP nakdi varlıklar kapsamına girmemektedir. Ancak Şirketlerin, yurt dışı yerleşiklerce YP cinsinden ihraç edilmiş menkul kıymetler ve hisse senetleri ile yurt dışı yerleşiklerle yapılan ters repo gibi diğer parasal varlıkları da Karar kapsamındaki YP nakdi varlık tutarının hesaplamasına dahil edilecektir.
Kapsamın Belirlenmesinde Kullanılacak Bilgi ve Belgeler
BDDK tarafından yapılan açıklamaya göre bir şirketin karar kapsamında olup olmadığı tespit edilirken, bu Şirketin YP nakdi varlık toplamı ile bağımsız denetimden geçmiş en güncel finansal tabloları uyarınca aktif toplamı ve son 1 yıllık net satış hasılatının bağımsız denetim kuruluşu tarafından onaylanan belgeler incelenecektir. Konsolide finansal tablo hazırlama yükümlülüğü bulunan Şirketler için bu değerlendirme konsolide bilanço üzerinden yapılacaktır.
Sınırlamadan İstisna Olan Haller
Burada hem ilgili BDDK kararındaki şartları sağlayıp TL nakdi ticari kredi kullanamayan hem de Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar gereği yabancı para cinsinden kredi kullanması mümkün olmayan şirketler sorunu gündeme gelmektedir. İlgili BDDK kararında bu sorun da düzenlenmiştir. Bu durumdaki şirketler, kredi başvurusunda bulunduğu tarihten itibaren 3 aylık dönemde yabancı para net pozisyon açığı bulunduğunu bağımsız denetim kuruluşu tarafından tespit ettirerek TL cinsinden nakdi ticari kredi kullanabilirler.
Kredi Talebinde Bulunulan Bankaların Sorumluluğu
Sınırlamaya tabi olmayan şirketlerin beyan ve taahhütlerinin banka tarafından kontrolünün sağlanmasını için şirketler, her ayın ilk 10 iş günü içinde bir önceki ay sonu bilançosuna göre YP nakdi varlıklarının, aktif toplamının ve bir önceki ay sonu itibarıyla son 12 aylık net satış hasılatının güncel değerini bankaya iletmelilerdir.
Her banka, şirketlerin TL kredi talebi öncesi, fiktif işlemlerle borç kaydı yaratma ya da muvazaalı diğer işlemler yoluyla Kararın etrafından dolanma amaçlı YP varlık transferi gerçekleştirip gerçekleştirmediklerini kendi bankaları özelinde kontrol etmeli ve böyle bir tespitte bulunmaları halinde ivedilikle BDDK’ya haber vermekle yükümlüdür.
Konu hakkında daha detaylı bilgi edinmek için lütfen bize ulaşın.
